کد مطلب:31811 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:52

گنجینه پرسمان » اعتقادات

1) چگونه از قصد ونيت انسان امتحان مي گردد؟

2) سنت هاي بعد از هدايت را نام ببريد وتوضيح دهيد.

3) تأثير سختيها برانسان چيست؟

1)افكار ونيتها مي توانند وسيلة امتحان انسان باشند. مثلاً قضاوت دربارة اشخاص از موارد اين آزمايش است. همين كه فرد در فكر وانديشةخود سوءظني بي جا نسبت به كسي داشته باشد اين بدگماني آفتي براي ايمان اوست ويا اينكه در قصد ونيت خود، نابودي وهلاكت كسي را بخواهد. اين هم موجب سياه شدن دل او مي شود. دل مؤمن بايد مركز خواسته ها ونيتهاي خير وصواب باشد، وبنابراين نيت آنقدر اهميت دارد كه اگر خود عمل را ونيتي را كه همراه با عمل اندازه گيري كنند جنبه نيت بر پيكر عمل رجحان دارد كه رسول اكرمصمي فرمايد :نيه المؤمن خير من عمله1 يعني نيت مؤمن از عملش بالاتر است ومنظور اين است كه انسان به واسطه نيت، عمل خود را بصورت آگاهانه انجام مي دهد.

در حديثي ديگر از رسول اكرمص مي فرمايد : من لم يغفر ولم يحدث نفسه بغزوٍ مات علي شعبه من النفاق يعني مسلماني كه جهاد نكرده باشد ودر دلش آرزوي جهاد نداشته باشد اگر بميرد برشعبه اي ازنفاق مرده است2

يعني اگر براي كسي تا پايان عمر زمينه و شرايط حضور در ميدانهاي جهاد فراهم نشود بايد نيت وآرزوي انجام چنين فريضه اي را دردرون خود داشته باشد كه اين امتحاني براي درستي ايمان اوست وبدون اين امتحان غبار نفاق از چهرة ايمان زدوده نمي شود.3

2) منظور از سنتهاي الهي قوانين ثابت واساسي تكويني يا تشريعي خداوند است كه هرگز دگرگوني درآن روي نميدهد، يعني اينكه خداوند درعالم اصول و قوانيني دارد كه همانند قوانين مرسوم درميان مردم جهان دستخوش دگرگوني و تغيير نمي شود، اين قوانين هم براقوام گذشته حاكم بوده است وهم بر اقوام امروز وآينده حكومـت خواهد كرد. وقرآن مي فرمايد : ولن تجدلسنة الله تبديلا يعني هرگز سنت الهي تغيير نمي پذيرد.4

از جمله سنتهاي پروردگار :

1. ياري پيامبران : كه سوره احزاب آيه 38 بعد ازآنكه پيامبر اكرمص يكي از سنتهاي غلط جاهلي را در مي شكند خداوند مي فرمايد : براي پيامبر گناه وجرمي نيست چرا كه اوامر الهي را هرچه باشد اجرا ميكند،سپس مي فرمايد : سنة الله في الذين خلوا من قبل وكان امرالله قدرا مقدورا اين سنت پروردگار است كه دراقوام پيشين و انبياء سلف نيز بوده است وفرمان خدا براساس معيارهاي ثابت وتغيير ناپذيري بوده است.

2. شكست وهلاكت كفار : در سورة فاطر آيه 43 بعد ازآنكه اقوام كافر ومجرم را تهديد مي كند ميفرمايد : فهل ينظرون الا سنة الاولين فلن تجد لسنة الله تبديلاً ولن تجد لسنة لله تحويلا (آيا آنها انتظار همان سرنوشت شومي را مي كشند كه اقوام نخستين را دربرگرفت؟ وهرگز براي سنت الهي تبديلي نمييابي وهيچگاه براي سنت الهي دگرگوني نمي بيني وبرسر اينان همان فرود مي آيد كه برسرآنان آمد)

3. عدم فايده توبه به هنگام نزول عذاب الهي كه درآيه 85 سوره غافر مي فرمايد.

4. سنت امتحان : يك سنت ابتلاء است. كه همه انسانهاي مكلف مورد امتحان خداوند قرار ميگيرند. واين امتحانها براي اين است كه ايمان شخص سنجيده شود.

قرآن كريم مي فرمايد : احسب الناس أن يتركوا أن تقولوا ءامنا وهم لا يفتنون... ( آيا مردم مي پندارند رها ميشوند همين كه بگويند ايمان آورديم آزمايش نمي شوند.5

5. سنت املاء : خداوند از باب لطف دررحمتش به گناهكاران مهلت مي دهد تا بيدار شوند وتوبه كنند وبه سوي خدا برگردند اما اگر به جاي بازگشت به سوي حق راه خود را ادامه داده وبرگناه ونافرماني عادت كنند آن وقت برطبق سنت الهي به آنان مهلت داده مي شود تا روزبه روز بار گناهانشان سنگين ترشود و عذاب آخرتشان دردناك تر گردد.واين سنت كه از مصاديق مكر الهي شمرده مي شود سنت املاء است وآيه 178 سوره آلعمران به اين سنت اشاره مي كند.

6. سنت استدراج : خداوند نعمت خود را برگمراهان مي افزايد تا به عيش ونوش پرداخته وبتدريج به سوي هلاكت ابدي نزديكتر گردند. اين گونه به حالت تدريجي دچار عذاب الهي شدن را سنت استدراج مي گويند. كه آيات 182و183سوره اعراف بيانگر اين سنت الهي است.6

3) سختي ها ومصيبت هايي كه انسان دچار آن مي شود بر دودسته هستند :

1.سختيها وبلايايي كه به سبب جهل وناداني خود انسان بوجود مي آيد مثل اينكه با عدم توجه به مقررات راهنمايي رانندگي مي كند ويا با انجام دادن عملي دچار عذاب وجدان مي شود وغيره

2.سختي ها ومصيب هايي كه مؤمنين وديگر انسانها دچار آن مي شوند كه خود عامل آن نيستند. حال تأثير اين سختيها بر انسان چيست؟

1- مصيبتها عامل رشد وسازندگي انسان است. به اين مثال دقت كنيد :

آبها درزيرزمين است، شما براي استخراج آن آبها ابتدا چاهي حفر مي كنيد بعد تلمبه اي مي زنيد وبعد هم لولهايمي كشيد وتا تلمبه اي يا پمپ فشاري دربين نباشد استخراج ممكن نيست. انسان منبع علم وفهم است،مصيبت ها پمپ وفشار تلمبه اند هر چه تلمبه قوي تر باشد، مقدار آبي كه بالا مي آيد بيشتر است، هرچه مصيبت ها بيشتر باشد،ميزان خلا قيمت ها و رشد وبالندگي انسان هم بيشتر خواهد شد.

2- مصائب، سازنده روح انسان است؛ مسلماً نبايد به استقبال حوادث دردناك رفت اما اي بسا كه اين حوادث انسان را دركورة داغ خود آبديده ومقاوم كند. گاه يك جنگ سخت وطولاني استعداد يك ملت را شكوفا مي كند ركورد را هم مي شكند، عقب ماندگيها را به سرعت جبران مي كند.

پس حوادث تلخ زندگي درافرادي كه زمينة آماده اي دارند غالباً سازنده است؛ منتها چون قضاوتها در اين گونه موارد براي كوتاه مدت صورت مي گيرد،هميشه تلخيها ديده مي شود نه آثار مثبت وسازنده آن.

قرآن مي فرمايد : فعسي أن تكرهوا شيئاً ويجعل الله فيه خيراً كثيرا ( چه بسا چيزهاناپسند شما است وحال آنكه درآن خير بسياري براي شما مقرر مي فرمايد)7

3- مصيبت ها تا موجب ازبين رفتن غرور وغفلتها ست كه قرآن كريم مي فرمايد : فأخذناهم بالبأساء والفتراء لعلهم يتضرعون ما آنها را به حوادث غم انگيز ورنجها گرفتار ساختيم شايد به درگاه خدا روي آورند.8

بنابراين سختيها باعث مي شود انسان بيدار شود مثلاً اگر فرد سوار برماشين روي صندلي نرم و دريك جاده صاف حركت كند ممكن است خواب او را بگيرد وموجب حوادث شود ولي وجود يك دست انداز باعث مي شود بيدار گردد ومتوجه اطراف خود شود.

4- سختيها، عامل نجات ازسقوط است. مثلاً راننده اي كه با نرده هاي كنار جاده تصادف مي كند، شديداً از اينكه خساراتي به ماشين او وارد شده ناراحت مي شود ونرده ها را عامل اين خسارت مي داند. ولي وقتي پايين مي آيد وآن طرف نرده ها را كه دره اي وحشتناك است مي بيند، بسيار خوشحال مي شود ونرده ها را وسيله نجات خود مي داند، مصيبتها همان نرده هاي كنار جاده اند كه درظاهر خساراتي وارد مي كنند ولي مانع پرت شدن مي شوند.

5- مصيبتها و سختي ها عامل پيوند با خداست؛ خداوند مصيبتها را براي اين جهت استخدام كرده است كه به وسيلة آن انسان را از دنيا قطع وبه خود وصل كند. دست انسان را ازتوي دنيا در بياورد، تا بتوانددر دست خدا قرار بدهد. شما تا دستتان در دست دوستتان قرار دارد، نمي توانيد با دوست ديگرتان دست بدهيد. مگر نمي گوييد با يك دست نميشود

دو هندوانه را برداشت، پس با يك دست هم نمي شود با دو كس دست داد. انسان تا دست خودرا از دست دنيا بيرون نكشد، نمي تواند با آخرت دست بدهد. از بيعت ظالم بايد خارج بشود تا بتواند با امام بيعت كند. از تمامي كفر بايد خارج شود تا بتواند به وادي ايمان وارد گردد. تا آخرين ثانيه هاي شب پايان نيابد،اولين ثانيه هاي روز نخواهد رسيد.

مصيبت ها اين معني را دارند كه دست انسان را براي هميشه از دست دنيا خارج كنند. خدا براي اينكه بخواهدانسان را نسبت به دنيا و دنيائي ها بي ميل وبي رغبت كند او را تحت فشار قرار مي دهد وانواع مصيبتها را براو فرود ميآورد وتأثيرات بسيار زياد ديگر، كه ما به آنها توجه نداريم.9



(1) اصول كافي،ج2،ص84

(2) كنزالعمل،ج4،ص293

(3) منبع:تعليم وتربيت دراسلام، شهيد مطهري چاپ25،سال 1374،ص194وكتاب بينش اسلامي،كد285

(4) سوره فتح،23

(5) سوره عنكبوت/3

(6) منابع:تفسير نمونه،ج17،ص434ويكصدپرسش وپاسخ: آيت ا...مكارم شيرازي،ص592 وكتاب بينش اسلامي سال چهارم دبيرستان،كد285

(7) سوره نساء/19

(8) سوره انعام/42

منابع: معارف اسلامي ج1و2،تأيف جمعي از نويسندگان، ص66 وانوار هدايت،ج1،آيت ا..مكارم شيرازي،ص44ومثلها و پندها ج6و4 آيت ا... حائري شيرازي وكتاب بينش اسلامي كد285و مبدأ،حسين عمادزاده،ص112